Wypełnij kwestionariusz
internetowy, a my
postaramy się pomóc!
Obrzęki kończyn dolnych mogą być objawem wielu chorób np. układu sercowo-naczyniowego, wątroby, nerek, zaburzeń hormonalnych, niedożywienia czy niedoboru witamin. Mogą też powstawać w wyniku stosowania niektórych leków bądź powstawać idiopatycznie.
w przebiegu kłębuszkowych zapaleń nerek (pierwotnych lub wtórnych) obrzęki mogą występować jako objaw zespołu nerczycowego czy zespołu nefrytycznego. Również w trakcie ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek może dochodzić do tworzenia się obrzęków.
Szacuje się, że obrzęk limfatyczny dotyczy ok. 140 milionów osób na świecie.
Obrzęk limfatyczny (inaczej chłonny) to obrzęk skóry i tkanki podskórnej, jest spowodowany gromadzeniem się w przestrzeniach międzykomórkowych limfy, czyli chłonki z zawartością wody, białka, limfocytów i produktów metabolicznych. Powstaje w wyniku zmian patologicznych naczyń chłonnych, które prowadzą do ich niedrożności, niedorozwoju lub zniszczenia. w prawidłowych warunkach naczynia te transportują chłonkę z tkanek do układu krążenia. Jeżeli z jakiegoś powodu zostają uszkodzone, chłonka ze światła naczyń przedostaje się do tkanek, gdzie ulega akumulacji i prowadzi do powstania zmian obrzękowych. U podstaw obrzęku chłonnego leżeć mogą wady rozwojowe naczyń chłonnych lub uszkodzenia układu limfatycznego w przebiegu różnych chorób, np. przewlekłej niewydolności żylnej, stanów zapalnych naczyń i węzłów chłonnych, uszkodzenia pourazowe.
Początkowo zmiany te są odwracalne i mogą ustąpić w wyniku wdrożenia odpowiedniego leczenia. Jeśli jednak obrzęk utrzymuje się długo, dochodzi do pogłębienia zaburzeń i przywrócenie prawidłowego stanu zajętej części ciała staje się niemożliwe. Utrudnienie odpływu chłonki prowadzi do rozrostu tkanki łącznej, rogowacenia skóry, nawrotowych zapaleń naczyń chłonnych i postępującego przerostu tkanki podskórnej.
Obrzęk limfatyczny najczęściej obejmuje kończyny, zarówno dolne, jak i górne.
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje obrzęków limfatycznych: pierwotny i wtórny.
Obrzęk pierwotny jest spowodowany nieprawidłowym wykształceniem naczyń chłonnych, który może mieć charakter wrodzony:
Częściej pojawia się jednak obrzęk wtórny, wywołany urazami, zakażeniami, zabiegami chirurgicznymi czy obecnością guzów nowotworowych.
Każdy obrzęk limfatyczny u osoby dorosłej powinien skłonić do poszukiwania zmian nowotworowych, które mogą być jego przyczyną.
Przewlekły obrzęk chłonny jest twardy, gumowaty i ustępuje tylko nieznacznie po odpoczynku z uniesioną kończyną. Początkowo po uciśnięciu kończyny w rejonie obrzęku pozostaje zagłębienie. Obrzęk pojawia się w okolicy kostek lub na grzbiecie stopy; z czasem zajmuje całą kończynę, niekiedy także narządy płciowe i pośladek. Stwierdza się objaw Stemmera. Rozwój obrzęku prowadzi do włóknienia, twardnienia, niepodatności na ucisk drugiego palca stopy. Dochodzi do zaniku gruczołów łojowych i potowych, wypadania włosów, obserwuje się zmiany skórne (zgrubienie, rogowacenie, ogniska limfotoku). Zwiększa się skłonność do zakażeń, zwłaszcza na stopie i goleni. Paznokcie stają się kruche i łamliwe, żółkną. w bardzo zaawansowanych stanach rozwija się słoniowacizna. Choroba ma powolny, ale postępujący przebieg. Obrzęk chłonny najczęściej jest niebolesny. Po wielu latach może dojść do rozwoju naczyniakomięsaka limfatycznego. Dowiedziono, że u niektórych chorych naczyniakomięsak limfatyczny może rozwinąć się także na podłożu przewlekłego obrzęku kończyny dolnej.
Niewydolność układu limfatycznego może mieć charakter mechaniczny lub dynamiczny. Niewydolność dynamiczna oznacza stan, w którym prawidłowo działający, nieuszkodzony układ limfatyczny nie może odprowadzić nadmiaru płynu tkankowego. Obrzęki tego rodzaju wymagają przede wszystkim leczenia choroby podstawowej.
Natomiast w profilaktyce i leczeniu zachowawczym obrzęku limfatycznego (chłonnego) zaleca się unikanie stania i długotrwałego siedzenia, unoszenie chorej kończyny, przestrzeganie zasad higieny skóry, stosowanie stopniowego ucisku – kompresjoterapii, stosowanie masaży, unikanie urazów. Stosuje się profilaktykę i prawidłowe leczenie zakażeń skóry. Przy rozległych obrzękach chłonnych rozważa się leczenie mikrochirurgiczne. w przypadkach opornych na kompresjoterapię dobre wyniki leczenia uzyskuje się po liposukcji.
Od ponad pół roku towarzyszą Ci
niepokojące dolegliwości,
do tej pory niewyjaśnione?
Ty lub Twój lekarz
podejrzewacie
chorobę rzadką?
Szukasz właściwego
specjalisty lub ośrodka?
Wypełnij kwestionariusz
internetowy, a my
postaramy się pomóc!
Zapoznaj się z zakładką
"Najczęściej zadawane pytania"