Zatorowość płucna

Co to jest zatorowość płucna?

Zatorowość płucna to poważny stan, który występuje, gdy jeden lub więcej skrzepów krwi (zatorów) blokuje jedną z głównych tętnic płucnych lub jej gałęzie. Skrzepy te najczęściej pochodzą z żył głębokich nóg, co jest znane jako zakrzepica żył głębokich. To może prowadzić do ograniczenia przepływu krwi do płuc, co z kolei wpływa na wymianę gazową i może powodować uszkodzenie tkanki płucnej oraz inne poważne komplikacje.

Objawy

Zatorowość płucna może objawiać się różnorodnie, w zależności od wielkości zatoru oraz tego, czy pacjent ma inne problemy zdrowotne. Objawy mogą być nagle pojawiające się lub rozwijać się stopniowo. Do najczęstszych należą:

• Kłucie w klatce piersiowej: Ból, który może nasilać się przy głębokim oddychaniu.
• Trudności w oddychaniu: Nagłe poczucie, że ciężko jest złapać oddech.
• Kaszel: Może być suchy, ale możliwe jest również kaszel krwią.
• Przyspieszony lub nieregularny rytm serca: Serce może bić szybciej, aby skompensować zmniejszony dopływ tlenu.
• Omdlenia lub zawroty głowy: Znaczne zmniejszenie przepływu krwi może prowadzić do omdleń.
• Sinica: Niebieskawe zabarwienie skóry lub warg spowodowane niedotlenieniem.

Diagnostyka

Diagnostyka zatorowości płucnej wymaga zastosowania kilku badań, aby potwierdzić obecność zatoru oraz ocenić jego rozmiar i wpływ na funkcjonowanie płuc. Badania te mogą obejmować:

• Badanie D-dimerów: Test krwi, który może pomóc wykluczyć zatorowość płucną, jeśli wynik jest negatywny.
• USG Dopplera żył kończyn dolnych: Może wykryć zakrzepicę żył głębokich, która może prowadzić do zatorowości płucnej.
• CT płuc z kontrastem (angio-CT): Obrazowanie, które pozwala na dokładną ocenę tętnic płucnych i wykrycie zatorów.
• Scyntygrafia perfuzyjna płuc: Ocena przepływu krwi w płucach, która może wykazać obszary niedokrwione z powodu zatorów.

Leczenie

Leczenie zatorowości płucnej ma na celu rozpuszczenie istniejących skrzepów, zapobieganie powstawaniu nowych i leczenie wszelkich powikłań. Opcje leczenia mogą obejmować:

• Leki przeciwzakrzepowe (antykoagulanty): Pomagają zapobiegać tworzeniu się nowych skrzepów.
• Leki trombolityczne: Mogą być stosowane w nagłych przypadkach do szybkiego rozpuszczenia skrzepu.
• Filtr żyły głównej dolnej: Urządzenie wstawiane do żyły, aby zapobiec przemieszczaniu się skrzepów do płuc.
• Procedury interwencyjne: W niektórych przypadkach może być konieczne chirurgiczne usunięcie skrzepu lub zastosowanie specjalistycznych technik do jego rozpuszczenia.

Warto wspomnieć, że zatorowość płucna może być jednym z powikłań choroby PNH (nocnej napadowej hemoglobinurii), rzadkiej choroby krwi, która powoduje, że czerwone krwinki są bardziej podatne na zniszczenie. W PNH, fragmenty zniszczonych czerwonych krwinek mogą przyczyniać się do tworzenia skrzepów, zwiększając ryzyko zatorowości płucnej.